Nakon što je Advokatska komora RS odlučila da njihovi članovi neće više postupati u predmetima pred Republičkom upravom za geodetske i imovinsko-pravne poslove Republike Srpske zbog ponižavajuće tarife od 15 KM, iz ove uprave su nam odgovorili da je njihovo angažovanje bilo preskupo i da je često premašivalo troškove izlaganja cijele katastarske opštine.
“Potreba za izmjenom proizašla je zato što se određivanje privremenog zastupnika pokazalo neprimjenjivim u postupcima izlaganja na javni uvid podataka o nepokretnostima. Po ranijem zakonu, ako za privremenog zastupnika budu angažovani advokati, troškovi angažovanja privremenih zastupnika u navedenim postupcima finansiraju se po tarifi advokata, što je dovodilo do toga da je RUGIP, imajući u vidu ograničena sredstva svog namjenskog računa, morao obezbijediti više sredstava za troškove privremenog zastupnika, nego za troškove izlaganja cijele katastarske opštine, što je potpuno neprihvatljivo i apsurdno”, rekli su u RUGIP-u za Moju Hercegovinu.
Napominju da su jedinice lokalne samouprave izrazile spremnost da aktivnije učestvuju u ovom postupku, jer je katastar nepokretnosti proglašen od opšteg interesa za Republiku, a njegovim osnivanjem jedinicama lokalne samouprave će biti omogućen kako privredni i ekonomski, tako i cjelokupni razvoj zajednice.
Advokatska komora Republike Srpske odlučila je prošle sedmice na vanrednoj sjednici da njihovi članovi neće više postupati u predmetima izlaganja u kojima postoji potreba postavljanja privremenog zastupnika zbog nepoznatog boravišta, odnosno prebivališta, pred Republičkom upravom za geodetske i imovinsko-pravne poslove Republike Srpske i to zbog propisane advokatske tarife koja je suprotna sa zakonom.
U odluci komore navodi se da je prema novom Zakonu o izmjenama i dopunama Zakona o premjeru i katastru RS propisano da se privremenim zastupnicima određuje naknada od 15 KM po predmetu i da te troškove snosi lokalna zajednica na čijoj teritoriji se izlažu podaci.
Advokati su tada istakli da je postupak izlaganja takav da može ozbiljno zadirati u imovinska prava lica upisanih u javne evidencije, te da zato interesi lica o čijim se pravima odlučuje moraju biti adekvatno zaštićeni.
Do sada u ovim postupcima su privremeni zastupnici bili advokati, a novo zakonsko rješenje je za advokate neprihvatljivo i nije u skladu sa njihovim tarifama.
Osim toga, novim zakonom se za privremenog zastupnika postavlja diplomirani pravnik sa položenim stručnim ispitom za rad u organima uprave zaposlen u organima lokalne samouprave na čijoj se teritoriji izlažu podaci o nepokretnostima. Ako načelnik te lokalne zajednice ne dostavi podatke o licima koja će biti postavljena za privremene zastupnike, oni će biti imenovani iz reda advokata ili poslovno sposobnih lica.
Advokati su i ovo komentarisali ističući da se neminovno stvara ogroman prostor za sukob interesa, zato što će radnici opština zastupati interese vlasnika zemljišta čije je boravište nepoznato u postupcima protiv opština. Objašnjavaju da njihovi zahtjevi i sugestije na nacrt i prijedlog zakona nisu uvaženi i da su donijeli odluku da u ovim predmetima oni neće postupati.
Međutim, kažu, pojedini advokat postupaju po suprotno njihovoj odluci i upozoravaju da to predstavlja težu povredu dužnosti.
U RUGIP-u su sada rekli da je Zakonom o izmjenama i dopunama Zakona o premjeru i katastru Republike Srpske načelnik ili gradonačelnik jedinice lokalne samouprave dužan u roku od osam dana od dana dostavljanja obavještenja o početku izlaganja katastarske opštine dostaviti podatke za lica iz reda zaposlenih diplomiranih pravnika koji će biti postavljeni za privremene zastupnike u postupku osnivanja katastra nepokretnosti.
U slučaju kada je jedinica lokalne samouprave stranka u postupku, privremeni zastupnik se postavlja iz reda advokata ili poslovno sposobnih lica, a naknada se određuje u iznosu od 15 KM po predmetu u kome su određeni.
“Ovim članom je spriječeno odugovlačenje postupaka izlaganja na javni uvid podataka o nepokretnostima i utvrđivanju prava na nepokretnostima, što je dovelo do ekonomičnosti navedenih postupka, a samim tim i do efikasnijeg i bržeg osnivanja katastra nepokretnosti proglašenog od opšteg interesa za Republiku Srpsku”, navode u RUGIP-u.
Direktor RUGIP-a Dragan Stanković i predsjednik Advokatske komore Dalibor Mrša, potpisali su u avgustu 2022. godine memorandum o saradnji, kojim su bila regulisana pitanja postavljanja privremenih zastupnika u upravnim postupcima.
Ovaj memorandum trebalo je da reguliše saradnju između Advokatske komore i RUGIP-a u upravnim postupcima u kojima se postavlja privremeni zastupnik, te da obezbijedi ekonomičnost i efikasnost sprovođenja upravnih postupaka.
Narodna skupština Republike Srpske je 28. septembra 2023. godine usvojila Zakon o izmjenama i dopunama Zakona o premjeru i katastru Republike Srpske i pomrsila račune advokatima.
