Opština Berkovići spada u grupu izrazito nerazvijenih oština u Republici Srpskoj. Prema podacima sa popisa stanovništva 2013. godine, na području pomenute opštine živjelo je svega 2.041 stanovnik. Berkovići nemaju osnovane mjesne zajednice, a stanovništvo opštine živi u 17 naselja. U najnenaseljenijem naselju Brštanik 2013. godine živio je samo jedan stanovnik.
Predsjednik Republike Srpske Milorad Dodik razgovarao je 20. marta u Trebinju sa načelnicima istočnohercegovačkih opština. Na tom sastanku je bio i prvi čovjek Berkovića Nenad Abramović (SDS). On je tada rekao da je posljednji put sa predstavnicima republičke vlasti razgovarao 2013. godine. Abramović je u martu bio zadovoljan i razgovorom i obećanjima. Danas o svemu misli drugačije.
„Mi svake godine tražimo od Vlade pare za lokalne projekte, ali veoma rijetko prolazimo. Obraćamo se, kao i druge opštine, za javne investicije, ali nas rijetko kad čuju. Mislim da smo u posljednje dvije godine dobili dva projekta vrijedna 300.000 maraka. I to je sve“, kazao je Abramović za MojuHercegovinu..
On dodaje da su Berkovići tražili rekonstrukciju puta prema Nevesinju. To je, kaže naš sagovornik, bila i ostala jedana od najvažnijih infrastrukturnih projekata u istočnoj Hercegovini. Ali, put nikada nije urađen.
„To je bilo dovedeno skoro do kraja. Čak smo imali i donaciju holandske vlade od tri miliona evra. Vlada Republike Srpske je obezbijedila 15 miliona maraka i trebali smo krenuti u realizaciju. Onda je Nevesinje tražilo pare za izgradnju tunela ‘Grebak’ i sve je propalo. Projekat je stopiran, a Holanđani su povukli grant“, priča Abramović za naš portal.
Među važnijim projektima za Berkoviće nalazi se i, dodaje on, izgradnja vjetroparka „Hrgud“ od koga se, smatra Abramović, u potpunosti odustalo. On podsjeća da je Njemačka svojevremeno u izgradnju ovog vjetroparka ulagala 60 miliona KM. Elektroprivreda je 2015. godine dobila koncesiju, a „Hrgud“ je na mreži trebao da se pojavio 2018. godine. Ali, to se do danas nije desilo.
„Njemačka je odlučila da se povuče iz tog projekta kada su krenule prve sankcije prema zvaničnicima Srpske. Koliko znam, trenutno ne postoji ni idejno rješenje za izgradnju ovog vjetroparka. To je rezultat rada naše vlasti“, istakao je Abramović.
U avgustu prošle godine objavljeno je da Vlada Mađarske na čelu sa Viktorom Orbanom pristaje da finansira projekte u Republici Srpskoj od kojih je odustala Vlada Njemačke. Kako je tada istakao predjednik Srpske Milorad Dodik, sa Mađarskom je ugovoren aranžman od 118 miliona evra od kojih će 70 miliona biti usmjereno na neki od projekata kojima su Nijemci okrenuli leđa. Vjetropark „Hrgud“ koji se trebao graditi u Berkovićima jedan je od njih. Trebala ga je finansirti njemačka „KfV“ banka, ali je na realizaciji urađeno veoma malo.
U decembru prošle godine premijer Republike Srpske Radovan Višković i ministar ekonomskog razvoja Mađarske Marton Nađ dogovorili su da će kompanije iz ove zemlje preuzeti i nastaviti realizaciju tri projekta koje je napustila da finansira njemačka KfW banka. Višković je tada rekao da se radi o projektima vjetroelektrane „Hrgud“, o rehabilitaciji Hidrocentrale „Trebišnjica“ u Trebinju i o postrojenju za prečišćavanju otpadnih voda u Gradišci. O izgradnji „Hrguda“ nakon toga niko više nije rekao ni riječi.
Berkoviće je 2022. godine pogodio zemljotres. Nekoliko mjeseci nakon potresa Vlada Republike Srpske je odobrila 600.000 KM za izgradnju devet novih stambenih objekata za porodice čiji su objekti proglašeni nebezbjednim. Abramović kaže da ni od toga nema ništa.
„Do danas ni od toga ništa nije realizovano, iako je opština Berkovići sve svoje obaveze ispunila. Nije raspisan čak ni tender za izbor izvođača radova. Potpisali smo ugovor sa Vladom Srpske, ali džaba. Stalno nam govore da Vlada trenutno nema para za finansiranje tog projekta“, kazao je Abramović.
Zamjenik načelnika Berkovića Bojan Samardžić, koji je ujedno i kandidat SDS-a na predstojećim lokalnim izborima za načelnika opštine, kaže da Berkovići žive od pomoći donatorskih organizacija. Pomoć Vlade Republike Srpske, ističe on, ne postoji.
„Saradnja nije čak ni simbolična. Ona praktično ne postoji. Mi nastojimo da radimo zajedno, ali nemamo pomoć. Slali smo pozive za sastanke i radne posjete, ali ništa se ne dešava. Kao da razgovaramo sa probušenim bojlerom“, istakao je Samardžić.
On podsjeća na martovski sastanak sa Dodikom i resornim ministrima u Trebinju. Tada je, dodaje on, dogovoreno da opštine pošalju aktuelne probleme i projekte. I Berkovići su, kaže Samardžić, nakon dva-tri dana priprema to i uradili.
„Ali, počeli smo dobijati odbijenice. Imali smo projekat rekonstrukcije sportke dvorane. To je proslijeđeno Ministarstvu prosvjete i kulture koje nas je deklarativno podržalo. Oni su odgovorili da zaista postoji potreba za sanacijom dvorane, ali da za to para u budžetu nema“, priča Samardžić.
Gorući problem u Berkovićima je, dodaje on, izgradnja kuća za porodice koje su morale da napuste svoje domove poslije zemljotresa. U avgustu 2022. godine potpisani su sporazumi o izgradnji tih kuća, ali do dana današnjeg nije raspisan čak ni tender za izvođače radova.
„Na tom sastanku u martu smo potencirali nerealizaciju tog projekta. Dodik je zadužio ministra za prostorno uređenje, građevinarstvo i ekologiju Bojana Vipotnika da ubrza rješavanje tog problema. Vipotnik i Abramović su uspostavili komunikaciju. Tražio je par dana da prikupi sve informacije, ali se poslije toga nije javljao. Savjet ministara nam je isplatio pomoć, a Vlada Srpske ne želi da nam pomogne“, kaže Samardžić, te dodaje da nijedan predsjednik i nijedan premijer Srpske, osim Radovana Viškovića, nije posjetio pomenutu opštinu.
U proteklih 12 godina odobrena su samo tri projekta iz javnih investicija, dok je, sa druge strane, urađeno devet projekata sa međunarodnim organizacijama.
„Imamo velike kapacitete, a ne možemo od Vlade da dobijemo ono što nam pripada. To pokazuje do koga je ‘zapelo’. Mi smo se okrenuli sebi i sada smo prilično konkurentni na projektnom tržištu. Ali, Vlada ne želi da nam pomogne“, kazao je Samardžić.
O tome šta je za stanovnike Berkovića uradila lokalna vlast, da li su ispunili sve ono što su obećali i o šta su se oglušili željeli smo da razgovaramo sa odbornikom SNSD-a u SO Berkovići Milovanom Škrbom, koji je i kandidat te stranke na oktobarskim izborima, i to za načelnika opštine. Ali on se prvo nije javljao na naše pozive, potom je porukom odgovorio da će na pitanja odgovariti sutradan, a onda je u narednim danima ponovo ignorisao naše pozive.
ANALIZA Spisak obećanja Vlade Srpske Hercegovini deblji od „Rata i mira“
