NEVESINJE – U Velikoj sali Skupštine opštine Nevesinje večeras je promovisan strip roman “Ponori zla” autora Jovana Bratića, koji govori o stradanjima Srba sa prostora Istočne Hercegovine tokom Drugog svjetskog rata, njihovoj hrabrosti i borbi za slobodu.
Radnja romana smještena je u najmračnije doba čovječanstva, Drugi svjetski rat, a autor priču bazira na tragičnom strip junaku Aleksi koji se suočava sa svim nedaćama rata, njegovim posljedicama i žrtvama, od kojih jedna postaje i on sam. Radnja se odvija na prostorima Istočne Hercegovine i govori o strahotama i stradanjima kakve Evropa nikada do tada nije vidjela.
Autor Jovan Bratić koji je široj publici poznat po dosadašnjim istorijskim strip romanima “Nevesinjska puška”, “Bitka na Vučjem dolu”, “Vožd Karađorđe” i “Kraljević Marko”, kao i tri zbirke pjesama, u novo djelo devete umjetnosti unio je niz događaja koje je, kako sam kaže, pronalazio u istorijskim dokumentima.
“Ovo je najkompleksniji moj rad do sada. U maloj sredini poput Nevesinja strip nije razvijen i zastupljen kao umjetnost, ovo je moj doprinos gradu, unošenje noviteta u naš mali, slobodarski grad. Ovo je šesti strip album koji radim, svi oni imaju istorijsku podlogu”, Kaže Bratić.
Ističe da su mu inspiracija obični mali ljudi i njihove sudbine.
“Inspiracija su mi obični, mali ljudi, koje životne bure i oluje uvlače u nesagledive vrtloge iz kojih izlaze kao junaci potvrđene i priznate veličine i neokaljanog obraza pod kapom nebeskom. Oni su glavni junaci mojih priča. Mnogi od mojih junaka završavaju tragično zbog svog opredjeljenja i traganja za čovjekoljubljem i slobodom. Sa druge strane su majstori destrukcije koji u mojim pričama zauzimaju uloge negativaca. Oni zbog svoje vjerske ili nacionalne ili ideološke ostrašćenosti, a u prvom redu zbog primitivizma zaboravljaju osnovna načela – da su ljudi stvoreni od jednoga Boga, ma kako ga mi nazivali”, rekao je Bratić i dodao da je junak stripa Aleksa izmišljeni lik koji objedinjuje sudbine mnogih običnih ljudi.
O stripu su, osim autora, govorili: novinar Dragan Grahovac, istoričar Nemanja Dević, nevesinjski sveštenik Mladen Čalija i umjetnik Goran Lojpur.
Grahovac je istakao da je ovo značajno djelo u kojem je autor na 1054 kadra prikazao jedan istorijski period. Rekao je da je Bratićev strip priča iz prošlosti koja čitaoca ostavlja bez daha.
Istoričar Nemanja Dević je u recenziji stripa napisao da Bratić dobro poznaje istoriju svoga kraja te da je nacrtao događaje koji su se zaista događali. Ističe da je u strip romanu obuhvaćen period od raspada Kraljevine SHS, preko zločina koji su u Istočnoj Hercegovini počinjeni u ime NDH, što je i dovelo do Nevesinjske puške. Autor, kaže Dević, opisuje i tragične događaje iz naše istorije, naročito bratoubilački rat koji je bio najuočljiviji u Hercegovini, kao i stradanja naroda od strane Partizana nakon pobjede u ratu. Kao posebni vrijednost stripa Dević ističe to što je autor obradio i zločine koje su, u osvetničkim akcijama, počinili Srbi, dajući time cjelovitu sliku ratnih strahota.
Sveštenik Mladen Čalija je rekao kako je strip medij kojim se kvalitetno prezentuju ideje i istine.
“Želim da pohvalim Jovana jer se bavio temama vezanim za identitet našeg naroda. Osnovna pouka ovoga stripa je da se zao može biti na više, a dobar samo na jedan način”, rekao je Čalija.
Umjetik Goran Lojpur je posvjedočio kako su on i Bratić u najtežim danima prethodnog rata, dok su se se vodile teške borbe bili najviše zabrinuti za poslijeratnu budućnost stripa, ističići na taj način autorovu privrženost ovoj umjetnosti.
“Ovo je antiratna priča sa lokalnom temom čija ideja je univerzalna”, rekao je Lojpur.
Srip roman može se nabaviti kod samog autora (jovobratic@gmail.com), kao i u kiosku (Đim trejd) kod kasarne u Nevesinju. Cijena stripa je 15 KM, ali je autor odlučio da, u prazničnom periodu, omogući promotivnu cijenu od 10 maraka.
Ljubiša Bukvić
